هنگامی که حضرت رضا علیه السلام از مدینه به سمت طوس می آمدند، در راه از شهر قم نیز عبور فرمودند. قم در آن زمان یکی از شهرهای مهم شیعه نشین بوده و محدثین بزرگی در آن سکونت داشته اند. اهالی قم از محبین اهل بیت علیهم السلام بودند و هنگام ورود حضرت به قم جمعیت به استقبال می آیند و هر کدام تقاضا می کنند تا حضرت قدم به خانه آنها بگذارد. حضرت اشاره می فرمایند که ناقه ای که بر آن سوار هستند مامور است تا فرود آید و ناقه هم در جایی فرود می آید که ظاهرا متعلق به جناب زکریا بن آدم بوده است. می گویند که حضرت در مدت اقامتشان در قم در آنجا ساکن بودند و پس از آنکه تشریف بردند، عاشقان و دلباختگان آنجا را به مسجد و مدرسه تبدیل کردند.
مدرسه رضویه قم همانجایی است که می گویند روزگاری حضرت رضا علیه السلام در آن ساکن شدند. مرحوم شریف رازی در گنجینه دانشمندان می نویسد: «پس از تشریف بردن حضرت این مکان را مسجد و مدرسه ساختند و معروف شد به رضویه و مأموریه و از مویدات آن حدود هم معروف است به محله شاه خراسان و از کتاب (فرحة الغری) سید بن طاووس هم استفاده می شود که حضرت از قم عبور فرموده و مرحوم حاج سید حسن صابونی در اوائل دولت ناصرالدین شاه آن را تعمیر و آب انباری مقابل آن بنیاد نهاد و در عصر مرحوم آیت الله بروجردی مدت ها بود به صورت مخروبه در آمده و چندان قابل سکونت نبود تا اینکه در سال 1376 قمری از طرف مرحوم آیت الله بروجردی تعمیر و مرمت شد و اینک مورد استفاده طلاب حوزه علمیه است».*
در وسط حیاط این مدرسه چاهی است که هنوز برخی برای تبرک قدری از آب آنرا می برند. این همان چاهی است که می گویند حضرت رضا علیه السلام از آن آب برداشت کردند. این مدرسه بسیار بزرگتر از حال حاضر بوده که با ایجاد خیابان در این محل، قسمت عظیمى از آن تبدیل به خیابان شده است.
در دوران ما، مدرسه رضویه از مدارس علمیه ای است که رونق خاصی دارد و بسیاری از بزرگان در این مدرسه دورانی را به تحصیل علوم دینی پرداخته اند. علامه عسگری ره یکی از نامورانی است که در زمان مرحوم آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری قدم به این مدرسه گذاشت؛ در زمانی که مرحوم آیت الله شیخ مهدی پایین شهری مدیریت مدرسه را به عهده داشت. یکی دیگر از بزرگانی که در این مدرسه تحصیل نمود، مرحوم آیت الله شیخ محمد دشتی بود که ترجمه نهج البلاغه ایشان یکی از بهترین ترجمه هاست. در کنار علمای بزرگ و فضلای دانشمندی که در این مدرسه در طول قرن ها مشغول فراگیری ادبیات عرب و فقه و اصول و ... بوده اند، باید از 186 شهیدی نام برد که در دوران جنگ میان ایران و عراق، راهی جبهه های نبرد شدند و در راه دفاع از کیان اسلام به شهادت رسیدند. مرحوم آقا سید احمد سجادی قمی در وصف این بنای نورانی و بنای اولیه و مجددش این چند بیت را به نظم در آورده است:
این مکان کز شان و رفعت رتبه اش بالاستی مرکز علم و کمال و خانه تقواستی
شد محل فضل و دانش بهر ارباب کمال زان بر مردان دانش بهترین ماواستی
در شرافت این مکان را بس همین معنی که آن جای اجلال نزول زاده ی موسی استی
شبل پاک موسی جعفر امام هشتمین ضامن عصیان رضا کو شافع فرداستی
گشت تاسیس این بنا از مقدم پاکش به قم زین سبب هم نسبتش بر آن شه والاستی
کرد این بنیان مرمت آیت عظمای حق آنکه اندر عصر خود از هر جهت یکتاستی
آیت الله بروجردی همان مرد بزرگ کز علو همتش صدها اثر برجاستی
گفت (سجادی) هزار و سیصد و هفتاد و شش بعد هجرت ایم مرمت ز آیت کبراستی **
_ _ _ _ _ _ _ __ _ _ _ _ _ _ _
* گنجینه دانشمندان / محمد شریف رازی / ج1 / ص49
** همان // مفاخر اسلام / علی دوانی / ج12 / ص434